PODSTAWOWE ZWROTY TECHNICZNE
- M/C – opony do motocykli, na obręcze motocykli o średnicy osadzenia stopki opony innej niż na obręcze o tym samym oznaczeniu, ale przeznaczone do pojazdów osobowych lub dostawczych.
- MOPED – opony skonstruowane dla motocykli, które osiągają prędkość 50 km/h lub mniejszą.
- MST – opony do motocykli specjalnego przeznaczenia, bieżnik opony szerszy niż w przypadku porównywalnych wymiarów o tym samym oznaczeniu.
- NHS – Nie do użytku drogowego (ang. Not for Highway Service) - opony przeznaczone do motocykli terenowych, niedozwolone do użytku na drogach publicznych.
- M+S – opony przeznaczone do jazdy po błocie i śniegu (opony zimowe).
- PR – oznacza różne wersje opon (indeks nośności/ciśnienie pompowania) o tym samym oznaczeniu wymiarowym.
- REINF – opony motocyklowe przekraczającego wartości standardowe pod kątem obciążenia i ciśnienia powietrza.
- TUBELESS – opony zaprojektowane specjalnie do montażu bezdętkowego na odpowiednich obręczach
- TUBE TYPE – opony specjalnie zaprojektowane do montażu z dętką.
- TT/TL – Tube Type/Tubeless – opony do użytku z dętką / bez dętki.
- LI/SS – wskaźnik obciążenia, symbol prędkości.
- TRA. – The Tire and Rim Association (Stowarzyszenie Producentów Opon i Obręczy).
- TWI - wskaźnik zużycia opony
- ETRTO – Europejska Organizacja Techniczna ds. Opon i Obręczy.
- DOT – Departament Transportu, USA.
- NHTSA – Agencja Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego (National Highway Traffic Safety Administration) (agencja wykonawcza rządu USA).
PODSTAWOWE INFORMACJE TECHNICZNE
MONTAŻ OPON
Postępy w technologii motocyklowej w ciągu ostatnich kilku dekad doprowadziły do powstania szerokiej gamy opon motocyklowych, gdzie wszystkie z nich są wykonane z takch samych części bazowych:
- Bieżnik opony to górna część opony, która styka się z powierzchnią drogi. Zestawienie rzeźby bieżnika opony z mieszanką gumy zapewnia odpowiednią przyczepność na szosie i w terenie, a także odprowadzanie wody z rowków bieżnika. Przyczepność na drodze zależy od mieszanki gumy. Z reguły opona wykonana z miększej mieszanki ma większą przyczepność, ale krótszą żywotność, natomiast opona wykonana z twardszej mieszanki ma mniejszą przyczepność, ale dłuższą żywotność.
- Ściana boczna łączy obszar bieżnika z obszarem obręczy i tam też wygrawerowane są dane: rozmiar, symbol prędkości, indeks nośności, nazwa wzoru, nazwa producenta, kraj pochodzenia, numer homologacji ECE i inne. Podczas użytkowania ścianka boczna przenosi siły poprzeczne, tłumi drgania i zapobiega deformacji opony.
- Warstwy osnowy stanowią konstrukcję nośną opony i zachowują jej kształt niezależnie od sił powstających podczas jazdy. Składają się z dwóch lub więcej warstw rayonu, nylonu, poliestru, kevlaru, stali i innych odpowiednich materiałów.
- Stopka opony, którą tworzy druciana stopki i warstwy gumowanego kordu utrzymujący oponę na obręczy i zapobiegający jej przesuwaniu się. Stopka zapewnia sztywność opony i kontroluje siły przyspieszenia i hamowania, przenosząc je na zawieszenie. W oponach bezdętkowych stopka opony zapobiega również utracie ciśnienia powietrza.
TYPY KONSTRUKCJI OPON
Istnieją trzy rodzaje konstrukcji osnowy opony:
- Opony diagonalne inaczej zwane Bias są najczęściej stosowane. Warstwy osnowy opony diagonalnej łączą dwie lub więcej warstw kordu tekstylnego nałożonych na siebie pod określonymi kątami. Opony te są powszechnie stosowane w motocyklach o mniejszych pojemnościach, skuterach oraz klasycznych.
- Opony diagonalne z opasaniem są podobne do opon diagonalnych, posiadają wzmocniony pas diagonalny pod powierzchnią bieżnika. Opony te oznaczone są literą B w opisie rozmiaru: np. 130/90B15. Najlepiej sprawdza się w ciężkich motocyklach o dużej kubaturze i w złych warunkach drogowych.
- Opony radialne posiadają warstwy osnowy z warstwą kordu ułożoną pod dużym kątem w kierunku jazdy z pasami wzmacniającymi umieszczonymi w poprzek warstw osnowy w celu stabilizacji powierzchni bieżnika. Opony radialne wzmocnione stalowym kordem mają dodatkowy kord stalowy pod powierzchnią bieżnika. Opony radialne są szczególnie polecane do motocykli osiągających duże prędkości, które generują mocne przyspieszenie, hamowanie oraz skręcanie.
WSKAŹNIK OBCIĄŻENIA/SYMBOL PRĘDKOŚCI
Indeks prędkości wskazuje najwyższą dopuszczalną prędkość opony przy zaznaczonym indeksie obciążenia (patrz poniżej), natomiast indeks obciążenia wskazuje maksymalne dopuszczalne obciążenie opony. Dopuszczalne indeksy prędkości/obciążenia dla każdej opony są podane w katalogach i w www.mitas-moto.com. Podane prędkości i obciążenia dotyczą opon w dobrym stanie, prawidłowo napompowanych i zamontowanych na odpowiednich felgach. Wymieniając zużyte opony, należy upewnić się, że indeksy prędkości i nośności nowych opon odpowiadają wartościom podanym przez producenta motocykla.
RODZAJE DĘTEK
Dętki Mitas normal i heavy-duty do motocykli, skuterów i motorowerów wykonane są z wysokiej jakości mieszanki butylowej, natomiast dętki ultra heavy-duty są wykonane z naturalnej gumy. Dętki Mitas mają grubość od 1,2 do 2,0 mm, natomiast dętki heavy-duty mają grubość do 4 mm. Trzonki wentyli TR4, TR6 lub JS87 są w pełni gwintowane i mają podstawę w kształcie pierścienia. Metalowy kapturek wentyla z gumową uszczelką zapobiega przedostawaniu się kurzu do zaworu. Wszystkie nasze dętki pakowane są w pudełka.
CIŚNIENIE POWIETRZA W OPONIE
- Utrzymywanie zalecanego ciśnienia w oponach jest niezwykle ważne. Odpowiednio napompowana opona będzie miała właściwy kształt, będzie trwalsza, będzie miała lepszą ogólną stabilność, komfort jazdy i przyczepność do drogi.
- Opona powinna być napompowana do wartości podanej w instrukcji obsługi motocykla.
- Niedopompowana opona może być bardzo niebezpieczna, ponieważ przy dużych stałych prędkościach generuje ciepło, które może spowodować nagłe uszkodzenie opony. Zbyt niskie ciśnienie może również prowadzić do większego zużycia opon i ich pękania wzdłuż ściany bocznej.
- Zbyt wysokie ciśnienie w oponie spowoduje większe zużycie środkowej części bieżnika, co może doprowadzić do pęknięcia bieżnika. Opona będzie też bardziej niewygodna, mniejsza powierzchnia styku z podłożem zmniejszy też przyczepność opony.
- W przypadku spadku ciśnienia należy zdjąć oponę z obręczy i sprawdzić jej stan.
- Należy utrzymywać ciśnienie powietrza mierząc je na zimno (gdy opony są jeszcze zimne przed użyciem).
- w przypadku jazdy z dużą prędkością, zwiększyć ciśnienie o 0,2 bara (2,9 psi)
- w przypadku jazdy z dużym obciążeniem (pasażer i bagaż) należy zwiększyć ciśnienie w tylnej oponie o 0,2 bara (2,9 psi).
- jeśli opona jest gorąca, należy napompować ją o 0,3 bara (4,35 psi) wyżej niż zalecane ciśnienie w zimnej oponie i ponownie wyregulować ciśnienie, gdy opona będzie zimna.
- Ciśnienie w oponach należy sprawdzać za pomocą kalibrowanego ciśnieniomierza przynajmniej raz w tygodniu, gdy opona jest zimna i zawsze przed dłuższą podróżą.
- Należy pamiętać, że ciśnienie wzrasta, gdy opona jest gorąca, a spada, gdy jest zimna. Ciśnienie może również spaść, jeśli wkładka wentyla nie jest dobrze dopasowana lub jest zużyta.
- Należy sprawdzić wkładkę wentyla, wkręcić ją lub wymienić, jeśli to konieczne.
- Aby zapobiec przedostawaniu się pyłu, należy zawsze mocować zatyczkę wentyla.
- Zalecamy wymianę wentyla przy wymianie opony bezdętkowej.
- Zalecamy wymianę dętki przy wymianie opony dętkowej. Dętki rozciągają się podczas użytkowania, a zanieczyszczenia wewnątrz opony również mogą powodować uszkodzenia. Dłuższe użytkowanie zwiększa prawdopodobieństwo uszkodzenia dętki i gwałtownej utraty ciśnienia, co może prowadzić do utraty stabilności pojazdu. Zalecamy używanie dętek Mitas z oponami Mitas.
ZUŻYCIE BIEŻNIKA OPONY
Bieżniki wszystkich opon są zaprojektowane tak, aby wzdłuż obszaru bieżnika znajdował się wskaźnik TWI (Tire Wear Indicator/wskaźnik zużycia opony). Zazwyczaj stają się one bardziej widoczne w miarę zużywania się bieżnika opony i po jego zużyciu ostrzegają kierowcę, że nadszedł czas na wymianę opony.
Poniżej lista różnych czynników, które mogą powodować nieprawidłowe zużycie opon:
- Niedopompowanie lub przepompowanie może spowodować nadmierne lub nierównomierne zużycie.
- Jazda przy dużych prędkościach, z agresywnym przyspieszaniem i zwalnianiem.
- Wyższe temperatury nawierzchni drogi.
- Nierówna i/lub ścieralna powierzchnia drogi.
- Nieprawidłowości mechaniczne, takie jak zdeformowane koła, nieprawidłowa regulacja hamulców, niskiej jakości amortyzatory, zbyt duża przerwa między łożyskami kół itp.
- Niezrównoważona masa rotacyjna opony z wentylem w obręczy.
- Niewłaściwie ustawione tylne koło po wymianie lub regulacji łańcucha napędowego.
INSTRUKCJA MONTAŻU
Zawsze należy zapewnić odpowiednią przestrzeń pomiędzy poszczególnymi częściami motocykla (błotniki, widelec, łańcuch napędowy) a oponą zamontowaną na feldze. Przy dużych prędkościach opona zmienia kształt z powodu siły odśrodkowej.
INSTRUKCJA MONTAŻU OPONY BEZDĘTKOWEJ
Procedura montażu:
- Przy wymianie opony zaleca się wymianę również wentyla.
- Należy upewnić się, że opona i obręcze są czyste i w dobrym stanie.
- Nanieść specjalną emulsję na obręcz i stopkę opony. Ułatwi to montaż i ochroni oponę przed uszkodzeniem stopki.
- Zwrócić uwagę na oznaczenie ROTATION na ścianie bocznej opony, aby upewnić się, że bieżnik pracuje w zaprojektowanym kierunku.
- Opony do dużych prędkości mają zwykle żółtą kropkę na ścianie bocznej, która wskazuje najlżejszy punkt na obwodzie opony. Po zamontowaniu opony na feldze wentyl powinien być ustawiony w jednej linii z tą kropką, aby ułatwić wyważenie opony i felgi za pomocą ciężarków.
- Najlepiej przy użyciu sprzętu do montażu opon dopasować oponę do obręczy. Należy postępować zgodnie z instrukcjami dotyczącymi sprzętu do montażu opon podanymi przez producenta.
- Oponę należy napompować do ciśnienia co najmniej 3,5 bara (51 psi), upewniając się, że stopka opony mocno przylega do obręczy. Zaleca się pompowanie do takiego ciśnienia bez wkładki wentyla.
- Doregulować ciśnienie w oponach do wartości określonej przez producenta motocykla.
- Koło jest gotowe do użycia.
Procedura demontażu:
- Najlepiej przy użyciu sprzętu z montażu opon usunąć oponę z obręczy. Należy postępować zgodnie z instrukcjami dotyczącymi sprzętu do montażu opon podanymi przez producenta.
- Jeśli opona osiągnęła wskaźnik zużycia (TWI), należy ją wymienić. Zużytą oponę zutylizować w odpowiedni sposób.
INSTRUKCJA MONTAŻU OPONY DĘTKOWEJ
Procedura montażu:
- Przy wymianie opony zaleca się wymianę również dętki.
- Należy upewnić się, że opona, obręcze i fartuch są czyste i w dobrym stanie.
- Nanieść specjalną emulsję na obręcz i stopkę opony. Ułatwi to montaż i ochroni oponę przed uszkodzeniem stopki.
- Lekko napompować dętkę, aby ułatwić jej dopasowanie i umieścić ją we wnętrzu opony. Czasami dętkę można umieścić we wnętrzu opony tylko wtedy, gdy jedynie jedna stopka jest zamontowana na feldze.
- Zwrócić uwagę na oznaczenie ROTATION na ścianie bocznej opony, aby upewnić się, że bieżnik pracuje w zaprojektowanym kierunku.
- Opony do dużych prędkości mają zwykle żółtą kropkę na ścianie bocznej, która wskazuje najlżejszy punkt na obwodzie opony. Po zamontowaniu opony na feldze wentyl powinien być ustawiony w jednej linii z tą kropką, aby ułatwić wyważenie opony i felgi za pomocą ciężarków.
- Najlepiej przy użyciu sprzętu do montażu opon dopasować oponę do obręczy. Należy postępować zgodnie z instrukcjami dotyczącymi sprzętu do montażu opon podanymi przez producenta.
- Oponę należy napompować do ciśnienia co najmniej 3,5 bara (51 psi), upewniając się, że stopka opony mocno przylega do obręczy. Zaleca się pompowanie do takiego ciśnienia bez wkładki wentyla.
- Doregulować ciśnienie w oponach do wartości określonej przez producenta motocykla.
- Koło jest gotowe do użycia.
Procedura demontażu:
- Wyjąć wkładkę wentyla i całkowicie spuść powietrze z opony. Najlepiej przy użyciu sprzętu z montażu opon usunąć oponę z obręczy. Należy postępować zgodnie z instrukcjami dotyczącymi sprzętu do montażu opon podanymi przez producenta.
- Jeśli opona osiągnęła wskaźnik zużycia (TWI), należy ją wymienić. Zużytą oponę zutylizować w odpowiedni sposób.
INSTRUKCJA MONTAŻU WKŁADU PIANKOWEGO Z OPONĄ
Procedura montażu:
- Należy upewnić się, że obręcze są czyste i w dobrym stanie.
- Wyjąć wkład piankowy z opakowania, upewnić się co do odpowiednich rozmiarów opon.
- Nanieść dokładnie na powierzchnię wkładu piankowego smar dostarczony wraz z wkładem lub Mitas Lube. Ułatwi to dopasowanie i ochroni stan wkładu piankowego.
- Podczas używania wkładu piankowego zalecane jest stosowanie trzymaka opony, aby uniknąć buksowania opony na obręczy. Prosimy o przestrzeganie instrukcji montażu trzymaka opony podanej przez producenta trzymaka.
- Włożyć wkład piankowy do wnętrza opony (tak jak to się robi z dętką) upewniając się, że cały wkład zmieści się w zagłębieniu opony.
- Zwrócić uwagę na oznaczenie ROTATION na ścianie bocznej opony, aby upewnić się, że bieżnik pracuje w zaprojektowanym kierunku.
- Najlepiej przy użyciu sprzętu do montażu opon dopasować oponę do obręczy. Należy postępować zgodnie z instrukcjami dotyczącymi sprzętu do montażu opon podanymi przez producenta.
- Zablokować trzymak(i) opony
- Koło jest gotowe do użycia.
Procedura demontażu:
- Należy pamiętać, aby odblokować wszystkie trzymaki opony. Prosimy o przestrzeganie instrukcji demontażu trzymaka opony podanej przez producenta trzymaka.
- Najlepiej przy użyciu sprzętu z montażu opon usunąć oponę z obręczy. Należy postępować zgodnie z instrukcjami dotyczącymi sprzętu do montażu opon podanymi przez producenta.
- Wyjąć wkład piankowy z wnętrza opony.
- Jeżeli wkład piankowy pęknie i nie zapewnia już wymaganego wsparcia lub upłynie jej termin ważności, prosimy o jej prawidłową utylizację.
DODATKOWE WSKAZÓWKI I INSTRUKCJE DOTYCZĄCE OPON, DĘTEK I WKŁADÓW PIANKOWYCH.
OPONY
- Opony to jedyna część motocykla mająca kontakt z nawierzchnią drogi. Bezpieczeństwo podczas przyspieszania, hamowania, kierowania pojazdem i pokonywania zakrętów zależy zatem od stosunkowo niewielkiej powierzchni opony z nawierzchnią. Dlatego niezwykle ważna jest właściwa konserwacja opon przez cały okres ich eksploatacji.
- Należy utrzymywać ciśnienie w oponach określone dla danego pojazdu. Regularnie sprawdzać zużycie i ew. zniszczenie opon. Regularnie, co najmniej raz w tygodniu, należy sprawdzać ciśnienie w oponach. Należy regularnie sprawdzać stan opony (uszkodzenia na powierzchni zewnętrznej), najlepiej przed każdym użyciem. Niewłaściwe ciśnienie w oponie lub nieodpowiedni stan techniczny pojazdu mogą skrócić żywotność opony i/lub negatywnie na nią wpłynąć.
- Regularnie monitorować zużycie bieżnika opony, aby zapewnić jak najlepsze osiągi. Zużyte opony są bardziej podatne na uszkodzenia i nie zapewniają odpowiedniej przyczepności, zwłaszcza na mokrej nawierzchni. Jazda na uszkodzonych oponach może być bardzo niebezpieczna.
- Tylko przeszkolony autoryzowany personel powinien wymieniać opony, aby upewnić się, że opona jest prawidłowo zamontowana i wyważona na obręczy.
- Obciążenie użytkowe pojazdu musi być tak rozłożone, aby nie przeciążyć żadnej opony z osobna. Nośność opony zależy od ciśnienia powietrza w oponie i maksymalnej prędkości pojazdu.
- Powierzchnia nowej opony jest bardzo gładka, dlatego zalecamy ostrożną jazdę przez pierwsze 100 km, aby ją dotrzeć.
- Należy jeździć ostrożnie. Nadmierne przyspieszanie, hamowanie oraz pokonywanie zakrętów znacznie skraca żywotność opony zwiększa ryzyko wypadku.
- Opony motocyklowe MITAS są przeznaczone wyłącznie do motocykli. Montaż tych opon w innych pojazdach może być niebezpieczny.
- Zalecamy, aby zawsze przestrzegać wymiarów nominalnych podanych przez producenta motocykla. W przeciwnym razie może dojść do pogorszenia właściwości jezdnych i osiągów. Kierowca jest odpowiedzialny za właściwe użytkowanie opon i przestrzeganie wszystkich obowiązujących przepisów.
- Zawsze należy czytać i przestrzegać instrukcji wydanych przez producenta motocykla.
- Opony bezdętkowe wymagają odpowiednich obręczy bezdętkowych, jednak mogą być montowane na typowej obręczy pod warunkiem zastosowania dętki. Nowsze opony posiadają homologację TL/TT, co oznacza, że opona jest zarówno bezdętkowa, jak i dętkowa. Jest to dość powszechne w rowerach typu Adventure/Dual Sport/Trail.
- Parametry techniczne w katalogach Mitas są oparte na normach i zaleceniach międzynarodowych (ETRTO, TRA).
- Z kołami szprychowymi należy stosować odpowiednie fartuchy. Regularnie sprawdzać fartuchy, aby zapobiec przebiciu dętki przez wystającą główkę szprychy.
- Nie wolno używać uszkodzonej opony bezdętkowej z dętką.
- Natychmiast usuwać kamienie i gwoździe z bieżnika opony, aby uniknąć przebicia warstw osnowy, awarii opony lub wypadku. Główną zaletą opon bezdętkowych jest to, że nie spuszczają gwałtownie powietrza nawet po przebiciu gwoździem; jeśli jednak kierowca nie wie o awarii opony i kontynuuje jazdę, zakres uszkodzeń może się zwiększyć i stać się niebezpieczny.
- Zdecydowanie odradzamy naprawianie barku i boku opony.
- Zdecydowanie odradzamy naprawę opon o kategorii prędkości P lub wyższej.
- Zdecydowanie odradzamy naprawę jakichkolwiek opon radialnych (na jakimkolwiek odcinku).
- Opona może zachowywać się inaczej w kontakcie z olejem lub tłuszczem, dlatego tłustą powierzchnię należy delikatnie oczyścić szmatką nasączoną benzyną (benzenem).
- Po zakupie opony nabywca bierze na siebie odpowiedzialność za jej właściwe przechowywanie.
OBRĘCZE
- Należy używać wyłącznie wyspecyfikowanych, odpowiednich, czystych i nieuszkodzonych obręczy. Przed zamontowaniem felgi należy sprawdzić, czy nie ma uszkodzeń i oczyścić ją z wszelkich olejów i zanieczyszczeń (m.in. rdzy). Zaleca się pokrycie felg metalowych farbą ochronną.
- Średnica obręczy, szerokość, wartości obciążenia i inne istotne dane techniczne zostały określone w katalogach Mitas. Szczegółowe dane są dostępne jako część dokumentacji pojazdu. Należy używać pojazdów zgodnie z instrukcjami producenta. Motocykle należy użytkować wyłącznie z obręczami określonymi przez producenta motocykla. Użycie odpowiedniej obręczy ma zasadnicze znaczenie dla stabilnej jazdy i innych właściwości jezdnych. Zbyt wąska lub zbyt szeroka obręcz może wpłynąć na kształt bieżnika opony i ogólnie pogorszyć właściwości jezdne.
INSTRUKCJA PRZECHOWYWANIA
- Należy upewnić się, że przechowywane opony nie są obciążane, ściskane ani rozciągane w magazynie, aby zapobiec ich trwałym odkształceniom.
- Krótkotrwałe przechowywanie (do 4 tygodni): ułożyć opony poziomo na wysokości do 1,5 m, ale tylko wtedy, gdy mają włożoną tekturę wypełniającą.
- Dłuższy okres przechowywania: umieścić opony w pozycji pionowej i raz w miesiącu lekko je obróć.
- Zalecana temperatura przechowywania: poniżej 25°C, a jeszcze lepiej poniżej 15°C.
- Jeśli temperatury są wyższe, odkształcenie opony jest bardziej prawdopodobne. Unikaj bezpośredniego kontaktu ze źródłami ciepła, takimi jak grzejniki i gorące rury. Bardzo niskie temperatury mogą mieć negatywny wpływ na opony.
- Przed użyciem należy ogrzać opony do temperatury 25°C.
- Opony należy przechowywać w pomieszczeniach wolnych od ozonu (z dala od silników elektrycznych i innych urządzeń wytwarzających iskry i wyładowania, które powodują lub zwiększają stężenie ozonu w pomieszczeniu magazynowania) oraz w pomieszczeniach wolnych od substancji chemicznych, takich jak paliwa, smary, chemikalia, kwasy lub środki dezynfekujące.
- Opony należy przechowywać z dala od ostrych przedmiotów, które mogłyby uszkodzić ich powierzchnię (spiczaste części metalowe, części drewniane lub inne ostre przedmioty).
- Termin przydatności wkładu piankowego, proszę kierować się datą produkcji na opakowaniu wkładu:
- Wkład piankowy Standard & Rally – 12 miesięcy od daty produkcji
- Wkład piankowy Soft & Extreme – 8 miesięcy od daty produkcji
Ogólne warunki przechowywania dotyczą również opon kolorowych (z białą ścianką); należy jednak wziąć pod uwagę, że kolorowa ściana boczna jest wyjątkowo wrażliwa na zabrudzenia i bezpośrednie działanie promieni słonecznych, dlatego zalecamy zawijanie opon kolorowych w folię ochronną i przechowywanie ich w ciemnym miejscu.